1. Cú sốc về giao tiếp – “Im lặng là vàng”
Văn hóa Nhật Bản đề cao sự khiêm tốn, tế nhị. Người Nhật thường không nói thẳng và tránh làm mất mặt người khác, nên dễ khiến người nước ngoài cảm thấy khó hiểu hoặc bị “lạnh lùng”.
=> Cách vượt qua:
Học cách “đọc ngầm” ý của người khác qua ánh mắt, thái độ.
Đừng ngại đặt câu hỏi lại để xác nhận thông tin.
Luôn cư xử lịch sự, không chen ngang khi người khác đang nói.
2. Cú sốc về nguyên tắc và quy củ
Người Nhật tuân thủ quy định rất nghiêm, từ xếp hàng, đổ rác đúng ngày, đến giữ im lặng nơi công cộng.
Những hành vi như nói chuyện to, xả rác sai giờ có thể khiến bạn bị nhắc nhở ngay.
=> Cách vượt qua:
Quan sát người xung quanh để học theo.
Hỏi kỹ hướng dẫn từ công ty/phòng trọ về các quy định sinh hoạt.
Sử dụng app tra lịch đổ rác hoặc các kênh hỗ trợ người nước ngoài.
3. Cú sốc về sự đúng giờ
Trễ giờ được xem là thiếu tôn trọng và có thể ảnh hưởng đến đánh giá công việc.
Dù chỉ trễ 1–2 phút, nhiều người Nhật vẫn xin lỗi rối rít.
=>Cách vượt qua:
Luôn đặt báo thức sớm hơn 15–30 phút.
Tập thói quen chuẩn bị trước khi đi làm.
Nếu có lý do bất khả kháng, hãy thông báo ngay bằng tin nhắn hoặc gọi điện.
4. Cú sốc về khó kết bạn
Người Nhật thường khó mở lòng với người lạ, đặc biệt là người nước ngoài.
Bạn có thể thấy cô đơn dù ở chung hoặc làm việc với nhiều người.
=>Cách vượt qua:
Chủ động tham gia các hoạt động nhóm, câu lạc bộ (会社の飲み会 – tiệc công ty).
Kết nối với cộng đồng người Việt ở Nhật qua Facebook, Zalo, Meetup…
Kiên nhẫn, đừng nản khi bị từ chối lúc đầu.
5. Cú sốc về ăn uống
Khẩu vị Nhật thường nhạt, ít dầu mỡ, và nguyên liệu sống (sashimi, trứng sống).
Người mới sang có thể khó ăn hoặc bị đau bụng nếu không quen.
=>Cách vượt qua:
Học nấu món Việt đơn giản (mang theo gia vị như nước mắm, bún khô).
Mua đồ ăn tại siêu thị có sẵn món Việt hoặc đi chợ Việt.
Dần dần làm quen với món Nhật qua các món dễ ăn như cơm cá hồi, curry, ramen…